türkiye tarihi hakkında bilgiler listesi

istanbul'un işgali

12 ocak 1920'de toplanan meclis-i mebusan, 28 ocak 1920 tarihindeki gizli oturumunda "ahd-i milli" olarak misak-ı milli kararlarını aldı ve kararlar bütün mebuslar tarafından imzalandı. 17 şubat 1920 tarihli oturumunda da bu kararın basında yayınlanması ve bütün yabancı parlamentolara bildirilmesi kararlaştırıldı. 15 mart'ta, bu gelişmeler üzerine istanbul'daki itilaf kuvvetleri 150 türk aydınını yakalattı. 18 mart 1920'de ingilizler, meclisin etrafını makineli tüfeklerle sararak, toplantı halinde bulunan milletvekillerinden bazılarını tutuklayarak ve sürükleyerek götürdüler. böylece şehir fiilen ve resmen askeri işgale maruz kaldı. bunun üzerine milletvekilleri meclisin çalışma süresini ertelediler. böylece, son osmanlı meclis-i mebusanı düşman süngüsü altında zorla kapatıldı.

bu işgali, fedakar bir telgraf memuru manastırlı hamdi efendi vasıtasıyla öğrenen mustafa kemal paşa, derhal bu hareketi protesto ederek, bu işgalin haksız ve hükümsüz olduğunu bütün dünyaya beyan etti.

ingiliz işgalleri

itilaf devletleri, bir yandan boğazları işgal ederken, bir yandan da istanbul'da karargah kurarak, osmanlı hükumetini dolaylı da olsa etki altına almışlardı. daha sonra, ingilizlerle fransızlar planlarına uygun olarak orta doğuyu paylaştılar. bir yandan da anadolu'da kendilerine ayırdıkları bölgelerin stratejik bakımdan önemli olan yerlerini ufak birliklerle denetim altına aldılar. fransızlar, dörtyol, mersin, adana ve yörelerini, afyonkarahisar istasyonunu işgal etti. ingilizler, batum, antep, cerablus kentlerini, konya istasyonunu maraş, birecik, urfa ve kars merkezlerini işgal etti. maraş ve çevresi daha sonra fransızlara bırakıldı. italyanlar ise, antalya, kuşadası, fethiye, bodrum ve marmaris ile yakın yörelerini işgal etti. böylece itilaf devletleri, ateşkes antlaşması hükümlerini uygulatmak için baskı yapabilecek önemli merkezleri ellerine geçirmiş oldular.

musul 3 kasim 1918
çanakkale boğazi 6-12 kasim 1918
iskenderun 9 kasim 1918
antakya 7 aralik 1918
batum 24 aralik 1918
kilis 27 aralik 1918
ankara istasyonu aralik 1918
ayintap 1 ocak 1919
cerablus 3 ocak 1919
haydarpaşa istasyonu 15 ocak 1919
konya istasyonu 22 ocak 1919
turgutlu - aydin demir yolu 1 şubat 1919
maraş 22 şubat 1919
birecik 27 şubat 1919
samsun 9 mart 1919
harabnaz ve telebyaz 16 mart 1919
urfa 24 mart 1919
merzifon 30 mart 1919
kars 13 nisan 1919

fransiz işgalleri

doğu trakya demir yollari 9 kasim 1918
çanakkale boğazi 6-12 kasim 1918
dörtyol 11 aralik 1918
mersin 17 aralik 1918
toros tünelleri 27 aralik 1918
adana ve pozanti 27 aralik 1918
doğu demir yollari 15 ocak 1919
turgutlu-aydin demir yolu 1 şubat 1919
çiftehan ve akköprü 3 şubat 1919
afyon istasyonu 16 nisan 1919

italyan işgalleri

antalya 28 mart 1919
konya istasyonu 26 nisan 1919
kuşadasi 4 mayis 1919
fethiye, bodrum 11 mayis 1919
marmaris 11 mayis 1919
akşehir (kismen) 14 mayis 1919
afyon 21 mayis 1919
malkara 27 mayis 1919
burdur 28 haziran 1919

yunan işgalleri

yunanistan, 1829 yılında osmanlı imparatorluğundan ayrılarak bağımsızlığını kazandı. sürekli olarak sınırlarını, türklerden toprak alarak genişletmiş ve 1913 ikinci balkan savaşı sonunda, batı trakya dışında bugünkü sınırlarına erişmişti. ege'de de 12 ada dışında tüm adaları elde etmişti. yalnız imroz ve bozcaada osmanlılara bırakılmıştı. birinci dünya savaşı çıkınca, yunan kralı konstantin tarafsız kalmak istedi ise de azılı bir pan-helenist olan başbakan venizelos, itilaf devletleri yanında savaşa girilmesi için uğraşmış, sonunda bunu başarmıştır. 1915 yılı sonbaharında yunanistan, antlaşma devletleri yanında savaşa girmiş. böylece balkanlarda avusturya-macaristan ve bulgaristan'a karşı yeni bir cephe açılmıştır. savaş bitince venizelos, yaptığı hizmetten pay istedi. ona göre zaten yunan ana vatanının bir parçası olan batı ve doğu trakya kendisine verilmeliydi. ama bu da yetmezdi. anadolu'nun ege bölgesi de yunanlıların hakkıydı. venizelos üstün bir propaganda gücü ile bu yalanları, dünyanın dört bucağına yaymış yunan milyarderlerinin de desteği ile, itilaf devletlerinin kamu oyuna benimsetmeyi başarmıştır.

yunanlıların işgal ettiği başlıca yerler:
uzunköprü - hadımköy demir yolu 9 ocak 1919
izmir 5 mayıs 1919

ermeniler

1918 yılında, osmanlı toprakları dışında kurulan ermenistan devleti, mondros ateşkes antlaşmasında taraf değildi. ancak osmanlı yurttaşı olan ermeniler i. dünya savaşı sırasında itilaf devletlerine yardım etmişti. savaş sonrasında da yeni kurulan ermenistan anadolu'daki ermenilerle birleşmek ve onların oturdukları yerleri kendi sınırları içine almak istiyordu. ama itilaf devletleri, anadolu'da bir zamanlar ermeni yurdu olarak kabul ettikleri yerleri bu devlete bırakmak hazırlığındaydılar. türk birliklerinin kafkaslardan çekilmesi üzerine, ermeniler de doğu anadolu'ya ilerleyerek işgallere başladılar. güneyde ise fransızlar, çukurova'ya ermenileri yerleştirmek amacındaydılar. bu durum bölgede şiddetli çatışmalara yol açtı.